In 2009 was Terra Art Projects van start gegaan met de ontwikkeling van het kunstproject ‘Jaarringen’. Daarbij was de oude slogan: ‘Zoetermeer, stad tussen de parken’ als uitgangspunt gekozen. De parken van Zoetermeer vormen immers een onderscheidend gegeven ten opzichte van andere steden in de regio en andere new towns. Door te kiezen voor bekende (inter)nationale kunstenaars beoogde Stichting Terra Art Projects Zoetermeer landelijk te profileren als serieus domein voor professionele kunst.
Ambitie
Stichting Terra Art Projects had de ambitie om onder de overkoepelende naam ‘Jaarringen’ vanaf 2011 een periodieke kunstmanifestatie te organiseren. Daarbij zouden tweejaarlijks professionele (inter)nationale kunstenaars de groene podia van Zoetermeer kiezen voor de realisatie van site specific werk. De ontstane beelden zouden de kwaliteit en de identiteit van het gebied zichtbaar maken.
Het beeldmerk
Het uit jaarringen opgebouwde beeldmerk van het project vormde letterlijk verbindingen op de plattegrond van Zoetermeer. Daarnaast werden de tweejaarlijkse projecten steeds specifiek voor de geldende jaarring ontwikkeld, waardoor de identiteit van deze ring benadrukt werd. Hierdoor werden de verschillende profielen van Zoetermeer met elkaar in verband gebracht, en werd er door middel van kunsttoepassingen samenhang gecreëerd voor bewoners en bezoekers.
De kunstwerken
Elk kunstwerk was geïnspireerd op de groene zones van Zoetermeer en ging er een wisselwerking mee aan. We wilden de bezoeker hedendaagse kunst laten ervaren en beleven, waarbij de materialen en de technieken aansluiten op en gebruik maken van nieuwe media en daarmee pasten bij het ICT profiel van Zoetermeer. Er was in de projecten aandacht voor de bijzondere – groene – ruimtes in de stad, voor duurzaamheid en de menselijke maat.
Jaarring 2011
Voor de vormgeving van de eerste fysieke jaarring rondom de Dobbeplas had Terra Art Projects Daan Roosegaarde benaderd. Op deze locatie, waar oud en nieuw elkaar ontmoeten op de meest gebruikte verbindingsroute en waar plannen liggen om de verbinding in de toekomst te versterken en een cultureel karakter te geven, had Daan Roosegaarde een interactief landschap ontworpen, wat reageert op geluid en beweging.
De vernieuwende kunstwerken van Daan Roosegaarde zijn een dynamische fusie van architectuur, mensen en e-cultuur. Zijn sculpturen zoals Dune, Liquid Space, Flow en Intimacy vormden een omgeving van ‘tactiele hightech’ waarin de toeschouwer en de ruimte één werden. Deze verbinding tussen design en inhoud, tussen ideologie en technologie, noemt Roosegaarde ‘techno-poëzie’.
Kunstwerk voor Zoetermeer
Het voor de locatie in Zoetermeer ontwikkelde kunstwerk bestond uit 9 lichtobjecten gevuld met interactief licht. Elk object had een eigen gedrag in lichtpatronen. Tegelijkertijd konden bezoekers een extra gedrag uitlokken door het aan te raken; als een fysieke tamagotchi. Het kunstwerk is hierdoor nooit ʻafʼ en ontwikkelt zich door zijn software in gedrag en uiterlijk. Hierdoor is de bezoeker een direct onderdeel van het kunstwerk, een participant. Er ontstaat een directe, visuele relatie tussen de fysieke omgeving en het gedrag van mensen; in een sensuele versmelting tussen mens, techniek en landschap. Door het kunstwerk op het wandelpad te plaatsen werd het kunstwerk onderdeel van het publieke domein, een connector met de wijk, waarin het menselijk lichaam onderdeel werd van het kunstwerk (en zelfs de aansturing vormt) en mensen met elkaar in verbinding bracht. We staan aan de dageraad van een nieuwe natuur,” aldus Roosegaarde.
Met de omgeving verbinden en participeren
Doel was om mensen direct te betrekken bij het project, hen de mogelijkheid en de verleiding te bieden om zich ermee te verhouden en te verbinden. In de totstandkoming werden dan ook de direct omwonenden erbij betrokken, waarvoor enkele ambassadeurs benaderd waren. De eerste jaarring telde 308 huishoudens, twee scholen voor primair onderwijs, het gemeentehuis en de openbare bibliotheek, het stadsmuseum en diverse horecabedrijven.
Tijdens de openstelling van het project bood een nevenprogramma mogelijkheden om het kunstwerk, en daarmee de eerste jaarring, te ervaren:
– er werd een informatiecentrum ingericht op de eerste jaarring
– twee weken lang werden er wandelroutes georganiseerd onder begeleiding van de curator. Daarvoor werden ook uitdrukkelijk scholen voor primair en voortgezet onderwijs uitgenodigd
– er was een begeleidende publicatie en er werd een applicatie ontwikkeld waardoor het project landelijk virtueel ‘bezocht’ kan worden.
Volg ontwikkelingen op www.jaarringenzoetermeer.nl
Meer informatie over Daan Roosegaarde op www.studioroosegaarde.net
